Zelfmanagement lymfoedeem
Lymfoedeem is een chronische aandoening. Je blijft er mee behept, maar je kunt ( en moet) als oedeempatiënt zelf actie ondernemen om zo goed mogelijk met je aandoening te kunnen leven. Dit noemen we zelfmanagement.
Zelfmanagement bestaat uit:
Hygiëne en huidverzorging.
Door lymfoedeem kan de huid veranderen. Het is verstandig de huid goed te verzorgen met een PH neutrale crème of lotion. Bijvoorbeeld Eucerin met de rode dop (verkrijgbaar in de apotheek ).
Het is verstandig om ‘s avonds NA het uittrekken van de therapeutisch elastische kous uw huid in te smeren. Niet insmeren voordat u uw kous aantrekt. De rubber vezels in de meeste kousen zijn niet bestand tegen crèmes.
Verder moet u oppassen voor wondjes en ontstekingen. Door een beschadigd lymfesysteem bent u gevoeliger voor ontstekingen . Het meest berucht is wondroos (erysipelas ). Wanneer u een wondje hebt kunt u dit ontsmetten met sterilon of betadine. Wanneer er toch rode plekken ontstaan, of wanneer u pijn krijgt of koorts, moet u zo snel mogelijk een arts raadplegen. De behandeling bestaat uit een kuur antibiotica.
Ook schimmelnagels en zwemmerseczeem zijn een beruchte oorzaak van een ontsteking.
Zelf zwachtelen.
Uw therapeut kan u zelf leren zwachtelen. Om dit goed te leren moet u dit oefenen met uw therapeut.
Dragen TEK.
Het dragen van een goed aangemeten en passende therapeutische kous ( TEK) is een belangrijk en vaak onmisbaar onderdeel van goede therapie.
Ademhalingsoefeningen.
Door een goede ademhalingstechniek en oefeningen kunt u de afvoer van lymfevocht verbeteren.
Ontspanningsoefeningen.
Door ontspanningsoefeningen te doen beïnvloed u dat deel van het zenuwstelsel (vegetatieve systeem) dat de lymfeafvoer en de werking van het immuunsysteem verbetert.
Spierpomp en andere oefeningen.
Door het ritmisch aanspannen van spieren worde de pompende werking van de lymfevaten verbetert. Ook bepaalde sporten zijn bekend om hun positieve invloed op de spierpompfunctie.
Zelf massage van lymfeklieren en lymfebanen.
Uw therapeut kan u leren hoe en waar u zelf de lymfeklieren en banen kunt stimuleren om d ervoer en werking te verbeteren.
Zorgen voor een goede conditie.
Wanneer u in een goede conditie bent, voelt u zich beter, beweegt u gemakkelijker en werkt uw immuunsysteem beter. Dit draagt allemaal bij aan een betere lymfeafvoer. Sporten zorgt er ook voor dat u een goede spierkracht krijgt en houdt en dat u leniger wordt.
Zoek een sport of bewegingsactiviteit die u leuk vindt. En zorg voor goede en deskundige begeleiding.
Oppassen voor overgewicht.
Mensen met overgewicht hebben meer last van lymfoedeem. Het is belangrijk om op uw gewicht en uw voeding te letten. Beperk het gebruik van ongezonde suikers en vraag eventueel advies van een diëtist.
Zaken die nadelig zijn voor lymfoedeem vermijden.
Bewegen is goed, maar te zwaar belasten is nadelig. Vooral statische belasting is slecht; lang lopen met een zware tas, zwaar tillen. Het dragen van slecht passende kleren en bh belemmeren de afvoer. Winkelen met een zware schoudertas is niet goed. Berucht is ook lang achter de computer zitten. Wen u zelf aan om elk half uur uw houding te veranderen en even te bewegen. (Grote bewegingen maken ).
Zelf meten en follow-up bij de oedeemfysiotherapeut.
U kunt zelf de omvang meten met een centimeter en dit noteren. Wanneer er veranderingen optreden gaat u naar uw therapeut. Het is ook verstandig om een afspraak te maken hoe vaak u terugkomt voor een follow up bij uw therapeut. Misschien zijn er veranderingen die uw therapeut beter kan beoordelen of meten met geavanceerde apparatuur die u thuis niet hebt.
Lid worden van patientenvereniging.
NL NET is een patiëntenvereniging die zich inzet voor de belangen van lymfoedeem en lipoedeem patiënten. Hoe meer leden ze hebben, hoe meer ze kunnen bereiken bij zorgverzekeraars, fabrikanten enz. U kunt bij hun veel informatie vinden en ook ervaringen en tips uitwisselen met lotgenoten. U ontvangt dan ook hun blad : Lymfologica.